Kwinu Lesono / Lesson Five

Lesson | Exercises

kie:    where
tie:    there
ci tie: here

nie:    nowhere
cie:    everywhere
ie:     somewhere

sur:    on
 
Kie yi sidan?         Mi sidan sur sejo (chair).
Kie yi dorman?        Mi dorman sur bedo.
Kie esan la libro?    La libro esan tie, sur la tablo.
Cu aero esan cie?     Yes, aero (air) esan cie.
Kie esan la Cinanos?  La Cinanos esan cie: en Europo, Asio, Ameriko, Afriko ay Ocenio.
Kie esan la pencilo?  Ji devan (must) esi ie, sur la tablo.

The particle "ci" indicates position and can be placed before or after the words "tio", "tie" or "tiu".  But it is more commonly placed before.

mia:  my       pencilo: pencil     mano:   hand
yia:  your     koyno:   coin       poketo: pocket

Kie esan la pencilo?  La pencilo esan ci tie, en mia mano.
Kie esan la koynos?   Ju esan ci tie, en mia poketo.

Dialogo (Dialogue)
Aleksandro: Kie esan la hotelo Atlantiko?
Filipo:     En la strato Bruselo. (strato: street)

avo:    grandparent
nepo:   grandchild

Dialogo kum la avulo
Avulo:  Kie esan mia pipo? Ji devan esi ie. Mi ne trovan ji. (pipo: pipe  trovi: to find).
Nepulo: Yes, dera avulo. Ji esan en yia poketo.

Peter ne staran. Hi iran (goes).
Maria ne sidan. Xi iran.

kum: with (together with)

Peter iran kum Maria.
Pawlo (Paul) parlan kum Roberto.
Diego dansan (dances) kum Ana.
Sofia ludan (plays) kum Alberto.

Kum kiu iran Peter?     Peter iran kum Maria.
Kiu parlan kum Roberto? Pawlo parlan kum Roberto.
Kiu dansan kum Ana?     Diego dansan kum Ana.
Kum kiu ludan Sofia?    Sofia ludan kum Alberto.

Cu yi deziran parli? Yes, mi deziran parli ay skribi.
Kum kiu yi deziran parli ay skribi? Mi deziran parli ay skribi kum amikos.
Cu yi deziran korespondi (to write)? Yes, mi deziran korespondi.
Kum kiu yi deziran korespondi? Mi deziran korespondi kum amikos en multa landos (countries).

kum:  with (together with)
per:  with (by means of)

La edukoro skriban. Hi skriban per pencilo.
Mu pensan (think) per la hedo (head).
Mu smelan (smell) per la nazo (nose).
Mu vidan (see) per la okulos (eyes) ay mu awdan (hear) per la orelos (ears).

pri:  about

Tiu yuna mistino esan la edukino pri muziko (music).
Tiu disyuna mistino esan la edukino pri fiziko (physics).
La edukoro parlan pri Literaturo.
Hi skriban egzamplos (examples) pri la prepos.
Xi ne konan (know) la vero (truth) pri tio afero (matter).
Kiu esan tiu yuna mistino?  Tiu yuna mistino esan la edukino pri muziko.

Everyday expressions

Cu ne?: isn´t it?
Kio yi pensan pri ci tio afero (matter)?
Kio yi konsilan al mi?: What do you advise to me?